Inhoud

Inleiding

Van af 2017 volgden we de filosofie dat vrije verantwoordelijke burgers wat horen te doen aan de klimaatproblemen. We werkten nauw samen met gemeente/ ambtenaren  van Heiloo. Dat nam af naarmate de BUCH meer gestalte kreeg.

Het uitvoeringsprogramma 2018 en het aanvankelijke overleg met de nieuwe coalitie werd  opzij gezet en vervangen door bureaucratie met minder inhoudelijk kennis. Wij geloven nog steeds in echte democratie die aan de medemens denkt. We werken graag met een actieve gemeenteraad, maar zien ook de beperkingen in de huidig Verlichting. Wij denken in lijn met ‘Is die beleid of is er over nagedacht’ (Jan Schaefer zie video) en denken er goed aan doen inwoners van goede informatie te voorzien zodat zij hun democratische vrijheid gebruiken bestuurders en beleidsmaker te dwingen na te blijven denken. Zo werken we  aan een sociaal en duurzaam Heiloo. De teksten hieronder gaan dieper dat een flyer voor PV panelen. Ze gaan over de transitie naar een beter klimaat in het kader van Heiloo.

Naar Inhoud

Techniek

Duurzaam, comfortabel en gasloos wonen; bezint eer ge begint

November 2018 overhandigen we de wethouder het boekje Duurzaam en comfortabel gasloos wonen. Veel mensen lopen achter een hype aan in de energie transitie. Dat kost geld en komt niet ten goede aan duurzaamheid. Doel is mensen die willen kijken naar lange termijn verduurzamen van hun huis te helpen met een weloverwogen plan. Specifieke technieken komen in dit deel globaal aan de orde. Technische begrippen staan in de bijlage.

Naar Inhoud
Klantgericht renoveren

“We doen wat we doen en vraag niet waarom”, typeerde Jos Lichtenberg, refererend aan Astrid Nijgh, de marketingbenadering in de bouw (bouwIQ 2011/2). De bouw zit in de rol van capaciteitsaanbieder en worstelt met haar nieuwe rol als dienstverlener. Mensen handelen het liefst vanuit routine; dat kost nu eenmaal de minste inspanning en je weet wat je kan verwachten. Opdrachtgevers en gebruikers vragen tegenwoordig echter om meer inspraak, waarvoor nieuwe routines en gewoontes moeten worden opgebouwd. Dat gaat niet vanzelf. Deze zullen eerst moeten worden uitgedacht, doorontwikkeld en uitgeprobeerd. Dit artikel (H.Hofman e.a) was mede aan de basis van dit boekje.

Naar Inhoud
Energieopslag Oude Werf Heiloo

Op 27 november 2018 overhandigen we de wethouder een notitie over de buurtbatterij. Het is een voorstudie waarvan de opslag voor elektrisch later nader met subsidie van de Provincie verder wordt onderzocht. Duidelijk is wel dat opslag van warmte decentraal aandacht vraagt voor de energietransitie  om, zoals Duurzaam Heiloo al veronderstelde, andere dure, maatschappelijk en voor inwoners financieel ongunstige infrastructuur te voorkomen.

Naar Inhoud
De buurtbatterij

Historisch is de energiewereld centraal eenzijdig georganiseerd. De leveranciers leverden aan de distributienetwerken. Gebruikers krijgen regionaal  bijgeleverd vanuit het hoogspanningsnet bij tekorten. Maar de markt decentraliseert.  Energiebronnen zoals zon produceren energie en leveren dit ook aan op de regionale distributienetwerken. Daarbij is vraag en aanbod moeilijk te voorspellen en ligt decentraal opslaan voor de hand. Deze studie (gesteund door Provincie) toont dat wetgeving dit in de weg staat voor kleinschalige energieopwekking.

Naar Inhoud
Geluidswal A9

Deze door de Provincie gesubsidieerde studie toont dat het mogelijkheid is langs de A9 ter hoogte van Heiloo – in ieder geval ter hoogte van de wijk ‘Plan Oost’ – een geluidsscherm te plaatsen dat is opgebouwd uit zonnepanelen, wat geluidshinder in Plan Oost vermindert. Het betreft de inventarisatie fase, waarin gekeken is naar veel aspecten (past ook bij buurtaccu). Het project is nu onderwerp van het politieke proces voor toestemming van o.a. de Provincie en RWS.

Naar Inhoud
Van het gas af, het nieuwe verwarmen. Energielogistiek in Heiloo

Verzameling teksten seizoen 2018/2019 over energie opslag, smart grids en warmte, samengevat als energielogistiek, met opslag en transport. Aandacht is er voor de particulier; ‘Decentraal werken bij de consument mag dan voor zowel de burgers als de samenleving beter zijn; als je als huizenbezitter de middelen voor die investering niet hebt houdt het op. Dan volgen erg lange termijn investeringen door grote bedrijven die wel de financiering rond krijgen, met wellicht maatschappelijk minder goede oplossingen’. Bijdragen over PVT en opslag, vergassen van afval, kritiek op benadering  Samosn en bestuurskundige/ economische beschouwingen.

Naar Inhoud
Maatwerk voor warmte; twee onder een kap en vrijstaande woningen

Henry Ford over de T Ford: “Je kunt hem bij ons in alle kleuren kopen, als het maar zwart is “. Nog geen honderd jaar later zijn auto’s in een groot aantal merken, typen, kleuren en met veel opties te koop. Tijden veranderen en nieuwe inzichten en technologieën zijn noodzakelijk om met maatwerk de klimaattransitie tot een succes te maken. Rekening houden met integratie van elektrisch, warmte en energie opslag wordt als aanzet naar een subsidieaanvraag voor de Provincie gekeken naar basissystemen voor veel voorkomende woningtypen in Heiloo.

Naar Inhoud
Eigen Energie voor de particulier met PVT en opslag warmte

Er komen steeds meer PVT systemen op de markt, waarbij onder de zonnepanelen een thermische absorber plaat komt. Door deze plaat stroomt water dat opgewarmd wordt – zowel door warmteoverdracht via het zonnepaneel als door uitwisseling met de lucht – en dit is de invoer voor de water-water warmtepomp. Voor matig geïsoleerde huizen wordt aangeraden om ook een warmteopslag faciliteit te hebben, omdat de geleverde energie in de winter anders te kort kan schieten. Met subsidie van de Provincie zij er en aantal producten verder onderzocht.

 

Naar Inhoud
Transitie en organisatie
Bewezen technieken en innovatie

Gevestigde netwerken kunnen remmend werken op innovatie. De door aangegeven best practices blijken dan een beperkte selectie van alle bewezen technieken. De informatietechnologie verandert  ketens van productie, transport, opslag en distributie. De energiesector loopt achter bij de toename van meer decentrale energie opwekking. Dat roer gaat eerder binnen 10 jaar, dan 50 jaar om, de afschrijftermijn van infrastructurele investeringen. Het lijkt verstandig daarop te anticiperen.

Naar Inhoud
Scenarioplanning en lokale kracht

Scenarioplanning lijkt in de onzekere en dynamische situaties rond de energietransitie de meest aangewezen aanpak. In het RES traject gaat dat relatief goed. Er zijn redelijk overzichtelijke scenario’s geconstrueerd. Na evaluatie lijkt het scenario Lokale Kracht de beste optie voor Heiloo. In warmtevisie gaan de technische ontwikkelingen rond decentrale opwek en opslag sneller en is de benodigde betrokkenheid van inwoners hoger. Het planproces wordt dan dynamischer en complexer. Vreemd genoeg kiest men daar voor globale statische extrapolatiemodellen.

Naar Inhoud
Transitiemanagement, klimaatdoel en de gemeente.

Een beter klimaat is onmogelijk zonder innovatie. Voorbeelden zijn de ontwikkelingen rond zonnepanelen, windmolens, warmtepompen etc. Deze bijdrage gaat om het verbeteren van het product en productieprocessen die leiden tot steeds rendabelere producten. Eerst is productontwikkeling aan de orde en hoe bedrijven daar mee omgaan. Dan volgt de acceptatie van burgers en verandering van sociaal gedrag binnen transitiemanagement.

Naar Inhoud
Visie op energietransitie en organisatie.

Gemeenten horen voor de warmtevisie aan te geven hoe ze het transitieproces willen organiseren. Deze bijdrage kijkt welke ontwerpvariabelen relevant zijn voor een organisatievorm. Vanuit de historie worden een aantal kenmerken geduid, waar vanuit een aantal factoren voor de transitie naar voren komen te weten de technische situatie, de structuren van betrokken partijen en de demografische kaart van buurten en wijken. Honderd jaar terug naar de massaproductie van Henry Ford lijkt voor Heiloo geen optie.

Naar Inhoud
Modelbenadering voor verduurzamen.

Deze bijdrage geeft vanuit de systeemleer een benadering vanuit macro, meso en micro niveau. Doordat de klimaattafels gemeenten opzadelen met modelmatige oplossingen is er kolonialiseren van gemeenten met suboptimalisatie. Gekeken wordt naar de ruimte die er over blijft voor gemeenten om van de energie transitie nog iets te maken voor inwoners ondanks de knellende randvoorwaarden van de Rijksoverheid

Naar Inhoud
Goed gasloos doe je samen. Gericht beleid in wijken en buurten

(aanzet warmtevisie Duurzaam Heiloo)

Duurzaam Heiloo is er van overtuigd dat die doelen alleen haalbaar zijn met ordentelijke procesaanpak, planning en monitoring, uitgaande  van belangen en goede betrokkenheid  van inwoners. Ze denkt daarbij ook aan het maatschappelijk belang zoals kosten voor infrastructuur. Op basis van kennis van techniek, transitie en organisatiekunde maar vooral over Heiloo geeft deze notitie een globale voorzet voor een planning tot 2050. Zodat mensen weten waar ze aan toe zijn en mee kunnen discussiëren.

Naar Inhoud
Waarom en hoe particuliere aanpak in Heiloo

Deze voorbereiding voor een webinar gaat via een PowerPoint met gesproken tekst in  op waarom en hoe we in Heiloo vooral via de particulier de transitie gestalte willen geven. Eigen-Energie-individuele-aanpak Voor problemen die er kunnen ontstaan bij een collectief zie de uitzending van Radar.

Naar Inhoud

Financiën

Financiële analyse bij energietransitie (IRR  en TCO)
.

Op basis van twee criteria, de interne rente en de TCO is een redelijke en op juiste gronden gebaseerde afweging te maken voor een investering, Hoe gedetailleerder de berekening hoe complexer, waarbij door het invoeren van veel  extra gegevens een schijnnauwkeurigheid kan opleveren. Hier worden losse elementen beschreven die met een kwalitatieve overdenking meer inzicht geven dan een brij aan getallen bij wat diepgaandere analyses.

Naar Inhoud
Excel met handleiding voor financiële analyse
.

Eigen energie  rendement berekenen  Presentatie over model. Download hier het rekenmodel aansluitend op de presentatie en hier een uitgebreide Handleiding businesscase Eigen Energie versie 0  aansluitend op de  spreadsheets  en de gebruikershandleiding voorwarmtenetten

Naar Inhoud