Van de eerste zonnepanelen (2004) naar slim sturen met een thuisbatterij

bewoner aan het woord – Eric Wijnbeek

Door Jirre van Grinsven

Van de eerste zonnepanelen (2004) naar slim sturen met een thuisbatterij: stap voor stap verduurzamen in Plan Oost

Eric Wijnbeek woont al decennia in Plan Oost. Wat begon met de eerste set zonnepanelen in 2004, groeide uit tot een doordachte mix van isolatie, moderne beglazing, slimme sturing en — binnenkort — een grotere thuisbatterij. Als vrijwillig energiecoach helpt hij buurtgenoten met nuchtere adviezen: eerst inzicht, dan investeren.

Waarom verduurzamen?

Bij Eric gaan techniekplezier en nuchtere logica hand in hand. Hij monitort zijn verbruik al jaren met meetstekkers en een P1‑meter, stuurt apparaten op het juiste moment aan en kijkt kritisch naar comfort, geluid en kosten. “Ik wil niet per se het allernieuwste; ik kijk eerst de kat uit de boom en zet pas de volgende stap als de techniek zich bewezen heeft.”

Wat is er in huis gedaan?

1) Zonnepanelen: pionieren en doorontwikkelen (vanaf 2004)

Eerste set panelen in 2004; die draaien nog steeds (nu op het dak van zijn zoon).
Later overgestapt op een compacte, moderne opstelling (±10 panelen) op het hoofddak — meer opbrengst, minder schaduw en netter aangezicht dan de eerdere “kleine setjes”.

2) Isolatie & glas

Ramen stap voor stap vernieuwd: HR++ als basis, met triple glas en hardhouten kozijnen in de achtergevel voor extra comfort.
Plat dak opnieuw opgebouwd met betere isolatie; merkbaar stiller én koeler/warmer op de juiste momenten.
Spouwmuurisolatie aangebracht (relatief smalle spouw), met het besef dat verdere schilmaatregelen later nog meer winst kunnen geven.

3) Verwarming (nu) en toekomst (hybride warmtepomp)

In 2021 is de cv‑ketel vervangen (noodzaak door warmwaterproblemen).
Er draait een houtkachel in koude perioden; daardoor is het gasverbruik laag (~250 m³/jaar, incl. tapwater) — maar Eric ziet ook dat houtstook steeds meer wordt ontmoedigd. Daarom onderzoekt hij een hybride warmtepomp als volgende stap.

4) Slim meten en sturen

Jarenlang werkte hij met Plugwise meet/schakelmodules; nu ligt de focus op HomeWizard met P1‑meter, app en slimme stekkers. Apparaten zoals verlichting worden tijd‑ of verbruiksafhankelijk aangestuurd.
De zonne‑omvormer is in de loop der tijd aan het systeem gekoppeld, zodat productie en verbruik in één dashboard zichtbaar zijn.

5) Thuisbatterij (nu klein, straks groter) & dynamisch contract

Om te experimenteren kocht Eric eerst een kleine thuisaccu (HomeWizard‑ecosysteem). In de praktijk is die op donkere dagen ’s avonds snel leeg. Via het Plan Oost‑project met Europese subsidie wordt binnenkort een grotere thuisbatterij geplaatst (installatie door Duncan). De omvormer kan rechtstreeks dc‑stroom van de panelen gebruiken — een duidelijke efficiëntieslag.

Opvallend

Eric had verwacht dat de kosten voor het laten plaatsen van een grotere accu aanzienlijk hoger zouden uitvallen.

Tot zijn verrassing bleek de offerte juist lager dan gedacht, mede dankzij de subsidie en scherpe installatieprijs.

Dit maakt de stap naar een grotere thuisbatterij voor meer bewoners in de wijk aantrekkelijker.

Daarna wil hij mogelijk overstappen van een vast contract naar dynamisch, zodat de batterij slim kan laden/ontladen op dagprijzen.

Praktijktip van Eric – Slim energieverbruik monitoren en sturen

Al jaren houdt Eric Wijnbeek zijn energieverbruik tot in detail bij. Hij begon met losse verbruiksmeters en schakelaars (Plugwise), en stapte later over op een P1‑meter van HomeWizard die direct aan de slimme meter hangt. Zo ziet hij in één app precies wat zijn huishouden verbruikt, wat de zonnepanelen opwekken en waar de grootste “slurpers” zitten. Dit inzicht is cruciaal: “Je ziet direct waar je kunt besparen, en dat motiveert om gericht actie te ondernemen.”

Praktijkvoorbeeld:

Tijdens het monitoren viel Eric op dat sommige oude apparaten, zoals een vriezer of koelkast, veel meer stroom verbruikten dan verwacht. Door deze te vervangen voor een nieuw, energiezuinig model, zag hij het verbruik direct dalen — soms tot de helft of zelfs tweederde van het oude apparaat. Dit soort ingrepen leveren niet alleen een lagere energierekening op, maar ook een snellere terugverdientijd dan veel grotere investeringen.

Slim sturen:

Eric gebruikt tijdschema’s en slimme stekkers om sluipverbruik te voorkomen. Zo schakelt hij apparaten ’s nachts uit, programmeert verlichting en vloerverwarming op basis van behoefte, en laat de wasmachine of vaatwasser draaien op momenten dat er veel zonnestroom is. Dit alles is eenvoudig te regelen via de app, waardoor het hele gezin inzicht krijgt en mee kan doen.

Waarom werkt deze aanpak?

· Direct inzicht per apparaat

· Snelle besparing door vervanging van oud witgoed

· Automatisering voorkomt onnodig verbruik

· Motiverend effect: het resultaat is direct zichtbaar

Resultaten & inzichten uit de praktijk

De kleine accu is nuttig om te leren, maar voor echte avonddekking is meer capaciteit nodig.
Domotica met beleid: tijdschema’s voor verlichting en het vermijden van sluipverbruik leveren zichtbaar effect, al vereisen sommige apparaten (bijv. tv‑ontvangers met nachtelijke updates) maatwerk.
Monitoring werkt verslavend positief: met een dashboard op bureauhoogte zien ook huisgenoten wanneer wassen/vaat het best kan draaien (zonrijke of goedkope uren).

De energiecoach aan het werk

Als energiecoach gaat Eric vaak met z’n tweeën op huisbezoek: één observeert en legt uit, de ander noteert en rekent mee. Een infraroodscan hoort erbij in het stookseizoen. Zo ontdekte hij o.a. verkeerd aangesloten radiatoren en veel te hoog ingestelde cv‑aanvoertemperaturen. Zijn tip: zet de ketel stapsgewijs omlaag richting ~60 °C en kijk of het comfortabel blijft.

Subsidies & keuzehulp

Het team helpt bewoners ook met subsidie‑overzichten (document wordt vrijwel maandelijks geactualiseerd) en rekent offertes door. Richtgetallen die in het gesprek langskwamen: één maatregel ~€1.200 subsidie, twee maatregelen ~€2.500, afhankelijk van voorwaarden (o.a. woningkenmerken/WOZ‑grenzen). Neem dit als indicatie ten tijde van het gesprek; actuele bedragen en voorwaarden kunnen wijzigen.

Techniek in één oogopslag

Onderdeel	Details
Zonnepanelen	Eerste set in 2004 (werkt nog, nu op dak van zoon); huidige compacte set (~10 pv) op hoofddak i.v.m. schaduw en esthetiek.
Beglazing & kozijnen	HR++ breed toegepast; achtergevel triple glas met hardhouten kozijnen.
Dak & schil	Plat dak opnieuw geïsoleerd; spouwmuurisolatie aanwezig (smalle spouw).
Verwarming nu / straks	Cv‑ketel vervangen (2021); onderzoek naar hybride warmtepomp. Houtkachel reduceert gasverbruik (± 250 m³/jaar incl. tapwater).
Sturing & monitoring	Jaren Plugwise; nu HomeWizard (P1‑meter, app, slimme stekkers, koppelbaar met omvormer).
Thuisbatterij	Kleine accu als leerset; via Plan Oost komt grotere accu (installatie Duncan), met dc‑koppeling voor hogere efficiëntie.
Contract	Nu vast; na plaatsing grotere accu waarschijnlijk dynamisch om op dagprijzen te sturen.

Tips van Eric Wijnbeek voor buurtgenoten

Begin met inzicht. Hang een P1‑meter aan je slimme meter en volg productie/verbruik in één app.
Plan je verbruik. Programmeer verlichting en elektrische vloerverwarming; laat apparaten draaien als de zon schijnt of de prijs laag is.
Check je cv‑instellingen. Verlaag de aanvoertemperatuur stap voor stap en kijk of het comfortabel blijft.
Doe een energiescan. Een bezoek door twee energiecoaches levert vaak direct bruikbare aanpassingen op (en soms verrassingen zoals verkeerd aangesloten radiatoren).
Maak werk van subsidies. De combinatie van maatregelen levert vaak extra op; laat je helpen bij de aanvraag en reken samen “onder de streep”.